Formy efektywnego kształcenia podczas pandemii

Formy efektywnego kształcenia podczas pandemii

Wybuch epidemii spowodował zamknięcie szkół, a następnie przeniesienie nauczania do strefy wirtualnej. Symulacje Banku Światowego szacują, że nauka w tym czasie spowodowała spadek rocznego przyrostu wiedzy nawet o 60-70 proc. Edukacja zdalna to niejedyna dostępna forma kształcenia.  Do 2018 roku w kraju sprawnie działała sieć szkół Salomon, która proponowała edukacją domową. Innowacyjne rozwiązania przyjęte przez założycieli mogłyby sprawdzić się w sytuacji zagrożenia epidemiologicznego. 

Obowiązek realizacji edukacji zdalnej został wprowadzony 25 marca 2020 roku. W wykreowanej, przez epidemię COVID-19, rzeczywistości nauczyciele, uczniowie, rodzice muszą mierzyć się z wieloma trudnościami. Niewątpliwie sytuacja ta pokazała, że system edukacji wymaga przemodelowania.  Pomocne okazać mogą się rozwiązania przyjęte już ponad 10 lat temu przez Pawła i Marzenę Zakrzewskich – twórców Salomona.

Zgodnie z art. 37 ust. 1 ustawy z 14 grudnia 2016 r. dyrektor szkoły znajdującej się w województwie, w której mieszka uczeń, może na wniosek rodziców zezwolić, na spełnienie obowiązku nauki poza szkołą. Do wniosku przed pandemią należało dołączyć m.in. opinię publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Uczniowie, zdobywający wiedzę poprzez edukację domową, zobowiązani są do przystąpienia do rocznych egzaminów kwalifikacyjnych.

Edukacja pozaszkolna (inaczej domowa) jest alternatywą dla instytucji szkoły. To formą kształcenia, która pozwala na pełne wykorzystanie potencjału dziecka w trakcie jego ścieżki edukacyjnej. Za cały proces nauczania dziecka odpowiedzialni stają się rodzice/ prawni opiekunowie.

Paweł i Marzena Zakrzewscy tworzyli kluby edukacji spersonalizowanej i demokratycznej, w 2009 roku zredagowali i wydali obszerną pracę zbiorową pt. „Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka”. W tym czasie również organizowali nowatorskie, bezpłatne placówki oświatowe Salomon, które działały w oparciu o tworzone przez nich kluby.  Szkoły swoim zasięgiem objęły teren całej Polski.

Uczniowie, którzy należeli do tych szkół otrzymywali: dostęp do nowoczesnej platformy e-learningowej, innowacyjny e-tornister, bon oświatowy -przyznawany w formie stypendium przeznaczonego na realizację zajęć pozaszkolnych. Rodzice mogli liczyć na merytoryczne wsparcie dostępne w poradnikach tematycznych.

W 2013 roku rozpoczęły się bardzo częste kontrole skarbowe Szkoły Salomon. W wyniku prowadzonych działań kontrolnych ostatni ośrodek Salomon został zamknięty w roku szkolnym 2018/2019. Marzena i Paweł Zakrzewscy, licząc na wsparcie, zwrócili się o pomoc do parlamentarzystów czy organizacji pożytku społecznego. Twórcy Salomona twierdzili, że dokumentację prowadzili zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Obecnie z edukacji domowej korzysta kilkanaście tysięcy uczniów. Większość stanowią uczniowie szkół podstawowych. Pandemia koronawirusa jest jedną z przyczyn zwiększenia zainteresowania tą formą kształcenia. Edukacja zdalna jest w głównej mierze próbą przeniesienia sytuacji szkolnych do przestrzeni online. Uczniowie nadal zdobywają wiedzę w domu, ale pod kierunkiem nauczyciela, to on sprawdza i nadzoruje proces uczenia się. W przypadku edukacji domowej zadanie te przejmuje rodzic.

Niespełna rok temu system edukacji znalazł się w trudnej sytuacji. W ciągu kilku dni należało znaleźć alternatywę dla stacjonarnego nauczania. Po ponad dwóch semestrach zdalnej pracy uczniowie zaczynają oswajać się z korzystaniem z rozwiązań typu e-tornister, gdzie książki zastąpiono inteligentnym cyfrowym tornistrem – pioniersko wdrażanym w placówkach Pawła i Marzeny Zakrzewskich już kilka lat wcześniej.